Podsumowanie roku 2020

 ROK 2020 MIJA...

CZAS NA PODSUMOWANIE.

Wszyscy marzymy o tym, aby rok 2020 przeszedł do historii. Pandemia dała nam w kość! To nie był łatwy czas! Raczej obfitował w serię wyzwań u każdego z nas.

Zastanawiałam się czy dokonać bilansu tego roku, a potem zdałam sobie sprawę, że to już moja blogowa tradycja, więc zabrałam się za podsumowanie. I tak upłynęły mi 3 godziny po południu. 😉

Co było najważniejsze w 2020 roku: relacje i zdrowie! Każdy zderzał się z rzeczami niemożliwymi, z sytuacjami ekstremalnymi, niekiedy z walką o zdrowie i życie najbliższych. Każdy miewał stany zwątpienia, każdy czuł zmęczenie… Słowo dobrostan zyskało na wartości i było odmieniane przez wszystkie przypadki. Wszyscy zwolniliśmy. Ja również odrzuciłam kilka propozycji. Powiedziałam: „nie, dziękuję”. Miałam kilka szans na nawiązanie współpracy z różnymi wydawnictwami podręczników szkolnych- zrezygnowałam. Szkolenia, na które nie czułam się gotowa, również sobie odpuściłam. Zostawiłam też szkolny teatr, bo w sytuacji edukacji online- zwyczajnie brakowało mi na to hobby sił. Zamieściłam mniej artykułów i scenariuszy na moim blogu, bo skupiłam się na uczniach! Zaczęłam pisać drugą część mojej książki, ale utknęłam… Tak, zatrzymałam wiele swoich pomysłów, wiele spraw odsunęłam na plan dalszy. Nie poddałam się jednak, tylko odłożyłam to wszystko na później, aby dawkować sobie emocje. 😉 Trzeba mieć jakiś cel w kalendarzu na przyszły rok!

Patrząc na swoje osiągnięcia, to czego dokonałam w tym dziwnym roku, jestem z siebie dumna. To był naprawdę trudny czas, a ja nadal fruwam, nadal mam skrzydła.

Co robiłam w tym dziwnym 2020 roku? Oto krótka historia. Pewnie o wielu rzeczach jak zwykle zapomniałam. 

Uczestniczyłam w II Redzkim Maratonie Edukacyjnym na zaproszenie niesamowitej, Irminy Żarskiej. Jako prelegentka mówiłam o relacjach, odwadze i zmianie w edukacji. Cudowny czas z cudownymi ludźmi.

           Zostałam jedną z Ambasadorek Wiosny Edukacji. 

      Szkoliłam nauczycieli ze Szkoły Podstawowej w Pączewie, koło Starogardu Gdańskiego nt. bycia wychowawcą. To było wspaniałe spotkanie!

     Założyłam- wspólnie z Agatą Karolczyk-Kozyrą – ogólnopolską grupę dla maturzystów w czasach pandemii „Matura – Lekcje w sieci – projekt społeczny”, który był częścią projektu „Lekcje w sieci” pod skrzydłami Oktawii Gorzeńskiej i Dawida Łasińskiego. To właśnie tutaj maturzyści otrzymywali wsparcie od nauczycieli j. polskiego oraz od samych siebie- dzieląc się swoją wiedzą. 

     Dołączyłam do projektu ogólnopolskiego „Lekcje w sieci” (O. Gorzeńska, D. Łasiński), publikując dla uczniów swoje scenariusze zajęć do lekcji j. polskiego oraz godzin wychowawczych na poziomie liceum: https://lekcjewsieci.pl/

     Utworzyłam w czasie pandemii stronę na FB „Stowarzyszenie Izolowanych Artystów” dla uczniów i nauczycieli, którzy korzystają z terapeutycznej mocy czytania poezji i literatury: https://www.facebook.com/Stowarzyszenie-Izolowanych-Artyst%C3%B3w-100590671615926 

     Wzięłam udział w webinarze pt. „Relacje jako dobro nadrzędne w edukacji” na zaproszenie Bartosza Chysia oraz Doroty Jankowiak-Dąbrowskiej.

     Nagrałam webinar „Kilka słów o zmianie” dla Planu Daltońskiego (Anna i Robert Sowińscy) w ramach konferencji ONDU 2020. Ania i Robert to moi przyjaciele edukacyjni. Od samego początku wspierają moje działania i za to bardzo ich kocham!

      Jestem współautorką epublikacji „Poznaj z nami supermoce” pod skrzydłami świetnych organizatorek: Joanny Gadomskiej i Katarzyny Włodkowskiej. Tutaj link: https://biologiazblondynka.blogspot.com/2020/05/poznaj-z-nami-supermoce.html?m=1&fbclid=IwAR3AyYCCTk9qC2k4OsQMieBTneDQPRRGku48x6vCBfwm4C7KfhjmEK4oBdg

 

     Uczestniczyłam w projekcie ogólnopolskim „Zaproś mnie na swoją lekcję” (Irmina Żarska, Magda Krajewska). Odwiedziłam wirtualnie wiele szkół w Polsce oraz gościłam wielu pasjonatów na moich lekcjach. Więcej o tym przeczytacie tutaj: http://bycnauczycielem.blogspot.com/2020/06/zapros-mnie-na-swoja-lekcje.html oraz http://bycnauczycielem.blogspot.com/2020/06/lekcja-wychowawcza-o-somalii-tolerancji.html

    W związku z tą akcją zadebiutowałam też w Polskim Radiu Dzieciom, opowiadałam na zaproszenie Marcina Perfuńskiego o emocjach, refleksjach związanych z tymże projektem. W radiu gościły tego dnia również: Irmina Żarska, Magda Krajewska, Anna Foks, Anna Żertka, Anna Pająk, Agata Sieńczak, Ewa Przybysz -Gardyza. 

    Zostałam współautorką niezwykłego kalendarza dla nauczycieli- Niezbędnika Kreatywnego Nauczyciela. Ciekawa przygoda!

       Nawiązałam współpracę z organizacją UNICEF, aby wspierać działania w zakresie edukacji globalnej.

      Zawsze szybko czytałam, ale teraz mam na to papier! 😉 Jestem trenerką szybkiego czytania i technik pamięciowych. Dzięki mistrzowi Mikołajowi Lisiakowi!

Ogromnym wsparciem jest dla mnie działalność Doroty Kujawy -Weinke i Katarzyny Drausal, które wspierają mnie na polu edukatora. Pod ich skrzydełkami dzieliłam się wiedzą i doświadczeniem z wieloma nauczycielami z całej Polski nt. Roli wychowawcy, Relacji z rodzicami, Sensu godzin wychowawczych.

        

       Szkoliłam 100 - osobową Radę Pedagogiczną w jednej z gdańskich szkół. Dziękuję Justynie Dmitruk za zaufanie, zaproszenie i zakup moich książek dla wychowawców! 

       Współorganizowałam konferencję Kreatywnej Pedagogiki. Moimi gośćmi byli: Agata Karolczyk-Kozyra, Krzysztof Chojecki, Adriana Kloskowska, Joanna Gadomska, Dorota Jankowiak-Dąbrowska, Dorota Kujawa-Weinke, Bartłomiej Kopaczyński.

      Zdobyłam Międzynarodowy Certyfikat MIEE, co dla mnie jest w tym roku największym osiągnięciem, bo nawet o tym nie śniłam… wydawało mi się to niemożliwe, zbyt odległe… a jednak. Nigdy w siebie nie wątpcie! Aby zdobyć ten tytuł trzeba skończyć kilka szkoleń i wcielić je w życie! Niezwykła przygoda, która stawia na ciągły rozwój!

      Mój blog liczy już 3 lata. Został doceniony przez TWINKL jako jeden z najpopularniejszych o języku i kulturze polskiej w Europie! Nawet nie wiecie, jaka to była dla mnie radość i ekscytacja… bo to praca, za która nie idą żadne finanse! To moja pasja dla innych! Zupełnie bezinteresowna! Ogromna to satysfakcja dla mnie!

Moi uczniowie nominowali mnie do konkursu Brainly „Edukator Roku 2020” w kategorii przedmiotów humanistycznych! Ich wola walki zaprowadziła mnie na 3.pozycję w tym konkursie. Sama nominacja była zaskoczeniem i wiązało się z nią mnóstwo emocji. Fajny czas dla mnie i moich uczniów!

     Wzięłam udział w webinarze dla CEO. W rozmowie z Emilią Kędziorek i Jarosławem Kordzińskim poruszaliśmy kwestię bycia wychowawcą oraz sensu godzin wychowawczych. To było piękne spotkanie pasjonatów edukacji! 

W     W Edumiesiącu podczas spotkania online mogłam podzielić się z nauczycielami swoimi spostrzeżeniami podczas wystąpienia: „Na tropie relacji czyli o tym, co ważne dla współczesnego wychowawcy”.

     Byłam gościem Marcina Perfuńskiego w Polskim Radiu Dzieciom. Opowiadałam o swojej książce, o wyjątkowości i potrzebie godzin wychowawczych! Niezła przygoda! Byłam w radiu! Czad!!!

       Spotkałam się z nauczycielami, wychowawcami podczas Konferencji Dos Teen 2.0. W swoim wystąpieniu „Sezon (nie)ogórkowy, czyli jak nie zmarnować godzin wychowawczych” dzieliłam się doświadczeniami i refleksjami. Dziękuję za zaproszenie Marcie Rosińskiej. 

      Totalną przygodą w tym roku okazało się dla mnie bycie… wykładowcą. Tak, zostałam wykładowcą w Wyższej Szkole Ateneum w Gdańsku. Dziękuję za zaproszenie do tej przygody i za zaufanie Irminie Żarskiej i Dorocie Jankowiak-Dąbrowskiej. To było zadanie, którego nic nie zapowiadało, a okazało się wspaniale spędzonym czasem z dorosłymi o tych samych zainteresowaniach, głodzie wiedzy i pasji.

 Uczestniczyłam we wspaniałym, pełnym ciepła i mocy webinarze z Dorotą Jankowiak-Dąbrowską i Anną Blokus-Szkodzińską. O czym rozmawiałyśmy? O relacjach w zdalnym nauczaniu. Była moc!

      W kwartalniku „Cogitantium” ukazały się dwa moje artykuły: „”O uważności w byciu wychowawcą” oraz „Nauczyciel i uczeń jako bohaterowie Edukacyjnej Odysei”. Adam Gogacz- dziękuję za zaproszenie i zaufanie!

       Działam w Kreatywnej Pedagogice w Gdańsku, która zrzesza i wspiera nauczycieli ze szkół samorządowych. Tutaj podczas spotkań z nauczycielami, z członkami rady pedagogicznej z mojej szkoły mogę dzielić się swoim doświadczeniem, tym, co samodzielnie wypracowałam. Tutaj przede wszystkim skupiałam się na wsparciu edukacyjnym, ale też tym psychologicznym- nauczycieli oraz ich podopiecznych we współpracy z moją przyjaciółką- Magdą Drobnik (najlepsza pani psycholog jaką znam!).

      Muszę też wspomnieć tutaj o tym, że moderuję dwie piękne grupy nauczycieli na FB: „Poloniści z pasją” – wspólnie z: Agatą Karolczyk-Kozyrą, Agnieszką Leszczyńską, Agatą Sieńczak, Dorotą Kujawą -Weinke, Arletą kwaśniewską, Magdą Krajewską a grupę „Lekcja z wychowawcą” moderuję z: Marleną Kowalską, Joanną Heftowicz i Katarzyną Mikołajczak. Sporo przy tym pracy, ale też niesamowitych relacji.

      Pod koniec roku 2020 byłam prelegentką podczas Konferencji oświatowej dla nauczycieli przedmiotów ojczystych na Ukrainie w ramach projektu „Wartościowe szkoły”. Dziękuję Lilii Luboniewicz i Zofii Domaradzkiej-Grochowalskiej za zaproszenie i zaufanie! To było bardzo wzruszające spotkanie! Piękne zakończenie sezonu edukacyjnego w tym roku!

        W przyszłym roku zawalczę o tytuł MIEE Trainer! Już poczyniłam ku temu kroki!

       Poza tym popełniłam 35 wpisów na moim blogu „Być nauczycielem”, który ma ponad 744 tysiące wyświetleń z miejsc na całym świecie. Moje artykuły ukazują się nie tylko na blogu, znajdziecie kilka na blogu Superbelfrów RP oraz na Edunews.pl. A to jedna z opinii internautek na temat mojego bloga: 

      Echa wydania mojej książki w tym roku nie milkły. Nadal jest chętnie kupowaną i polecaną pozycją książkową przez edukatorów, nauczycieli i coachów! Sprzedałam już około 8 tysięcy egzemplarzy! To niesamowita ilość jak na mój debiut. Książkę w tym roku rekomendowali na swoich stronach FB: Jarosław Marek Spychała (Spychacz, autor książek: „Jaskinia. Droga rebeliantów” oraz „Mali rebelianci”, twórca metody LEGO- LOGOS), Agnieszka Jankowiak – Maik (Babka od histy, laureatka Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”), Artur Negri ( certyfikowany trener FRIS, mentor, wykładowca MBA, trener myślenia krytycznego). Poza tym pojawiły się recenzje mojej książki w kwartalniku „Kultura i wychowanie”- autorką jest Jasmine Al Douri, na blogu „Pomysły ticzerki”, na stronie Taniej książki oraz na innych prywatnych profilach wielu osób. Dlatego kochani, patrząc na to, co się dzieje i ile daje moja książka, piszę kolejną część. Obiecuję, że w przyszłym roku będziecie ją trzymać w rękach. 

Moi Drodzy, zobaczcie, ile daje współpraca z wieloma wspaniałymi ludźmi. Dziękuję wszystkim, którzy mnie wspierali, którzy dodawali mi skrzydeł, którzy pchali do przodu… Nasze samozaparcie to jedno, ale inspirujący ludzie wokół, którzy w nas wierzą i nam ufają- to drugie!

Ten rok był pracowity, był inny, ale nauczył mnie też dbania o siebie, mówienia „nie”, umiejętności wybaczania sobie i odpuszczania. 

Nie policzyłam ilości przeczytanych książek i działań z moimi uczniami oraz wychowankami. Przecież moja praca, mój rozwój również przekładają się na przygody z uczniami! 

      Wow! Jestem gotowa na przyjęcie nowych wyzwań! Mój kalendarz jeszcze nie pęka w szwach, czeka na te spontaniczne i te planowane akcje!

Anna Konarzewska

O kobietach i emancypacji na podstawie fragmentu tekstu Elizy Orzeszkowej...

KILKA SŁÓW O KOBIETACH...

 

Mam tyle pomysłów na lekcje, tyle ciekawych rzeczy działo się podczas moich zajęć, ale ciągle brakowało mi czasu, aby umieszczać je na blogu. Jak to moja koleżanka napisała: "Ania, znowu robi burzę w liceum"... Nie wiem czy to burza, czy też nie, ale pozytywizm jest wdzięczną epoką, a nowele czy felietony naszych pisarzy są tak aktualne, że żal nie powiązać ich z naszymi codziennymi problemami. "Mendel Gdański" posłużył mi jako pretekst do dyskusji nad dyskryminacją mniejszości, nad problemem wykluczenia, a nowelki, w których bohaterami są dzieci- są dobre, aby poruszyć temat praw dziecka. O tym napiszę oczywiście w kolejnych postach. Pokażę, jak to zrobiłam. Teraz porozmawiamy o kobietach, czyli na warsztat wkroczyła Eliza Orzeszkowa i jej tekst "Kilka słów o kobietach".

Przed lekcją uczniowie na tablicy Google Jambord zapisują do słowa "Kobieta" trzy myśli- jest to jedna z metod krytycznego myślenia:

Myślę... (co myślę o kobiecie?)

Czuję... (co czuję, myśląc o kobiecie?)

Zastanawiam się... (nad czym zastanawiam się, myśląc o kobiecie?).

1. Przedstawiłam osobę Elizy Orzeszkowej. Opowiedziałam o jej życiu nie bez powodu, bo łamała ona stereotypy i ogólnie przyjęte w tamtych czasach normy, przez co nie była przez wszystkich lubiana, szanowana. 

W przygotowaniu ciekawostek o Elizie Orzeszkowej pomogła mi książka Sławomira Kopra "Sekretne życie autorów lektur szkolnych".  Swoją wiedzę połączyłam z informacjami, które znalazłam właśnie w tej pozycji: https://www.empik.com/sekretne-zycie-autorow-lektur-szkolnych-nie-tacy-swieci-jak-ich-maluja-koper-slawomir,p1248047857,ksiazka-p?gclid=CjwKCAiAoOz-BRBdEiwAyuvA61LumC02CJXCvpsQ0X5hzSufF2ppUYZBvwrLgtCMoo3vPOCjoNt-_RoCq8IQAvD_BwE&gclsrc=aw.ds

O czym m.in. mówiłam? O nieudanym małżeństwie Elizy z Piotrem; o ukrywaniu Romualda Traugutta; o zesłaniu męża Piotra pod Ural i decyzji o tym, aby mu nie towarzyszyć w niedoli; o rozwodzie i o tym, dlaczego po rozwodzie została przy nazwisku byłego męża; o romansie z zamężnym prawnikiem,; o licznych wolnych związkach; o sprzedaży jej nieruchomości na wolnym rynku; o zatuszowaniu prawdy o jej dziadku ze strony matki; o jej pogrzebie... Mnóstwo było tych ciekawostek... 

Poprosiłam  młodzież, aby spróbowali odnaleźć w jej życiu postawy, które świadczą o niezależności kobiety. 

2. Następnie przeszliśmy do odczytania fragmentu E. Orzeszkowej "Kilka słów o kobietach". Skorzystałam z tego fragmentu- z tej strony: http://hamlet.edu.pl/orzeszkowa-kobiety

3. Po odczytaniu dyskutowaliśmy o tym, co spostrzegła autorka tekstu; na co zwraca uwagę, pisząc o kobietach? Nad czym ubolewa? Uczniowie bardzo chętnie wypowiadali się na podstawie tego tekstu.

4. Wspominamy tutaj o wielkiej Marii Skłodowskiej-Curie i jej odkryciach, o tym jak trudno było jej realizować się w realiach XIX wieku.

Możemy włączyć tutaj krótki film na ten temat: 

5. Dyskutujemy o tym, jakie życie Maria Skłodowska- Curie wiodłaby dziś. Następnie wyświetlamy spot "Niepokonana" i rozmawiamy tutaj o tym, dlaczego twórcy wykorzystali akurat wizerunek Marii Skłodowskiej do tego spotu: 

6. Następnie wyświetlam uczniom grafikę autorstwa Marty Frej "Koleżankujmy się" (źródło: wysokie obcasy).

7. Nawiązujemy tu do pierwszych ruchów sufrażystek w USA i Anglii. możemy wyświetlić kilka zdjęć z tamtych protestów, aby pokazać związek między memem Marty Frej a strojami kobiet z tamtych czasów. Rozmawiamy o tym, co autorka chciała uzyskać dzięki temu zabiegowi.

Tu link do zdjęć: https://tytus.edu.pl/2019/03/07/sufrazystki-w-walce-o-prawa-kobiet-galeria/

8. Rozmawiamy nie tylko o prawach wyborczych kobiet. Możemy posiłkować się tutaj tym artykułem: https://plus.expressbydgoski.pl/feministki-sufrazystki-emancypantki-jak-kobiety-zmienialy-polske/ar/c15-14839198

9. Możemy przywołać tutaj kilka ważnych dat. Wspomnieć można o tym, że nadal na świecie kobiety walczą o swoje prawa. W Iranie nadal zabrania się kobietom wejścia na stadion, czy podróży za granicę bez zgody męża. 

Ważne daty, jeśli  chodzi o przyznanie praw wyborczych kobietom: 1928- Anglia, 1918- Polska, Niemcy i Austria, 1944- Francja, 2003 - Katar, 2015- w Arabii Saudyjskiej obiecano kobietom prawa wyborcze. 1925- w Anglii uznano prawa  matek do ich dzieci.

10. Wyświetlamy film "Bądź damą": 

11. Po filmie rozmawiamy o stereotypach na temat kobiet, ale poruszamy też kwestię stereotypów na temat mężczyzn. Bardzo ciekawa dyskusja, również nad poszukiwaniem źródeł stereotypów.

Jakie stereotypy na temat kobiet padały: że blondynki są głupie, że nie potrafią parkować, kobiety są wierne, kobiety częściej się "fochają", miejsce kobiety jest w kuchni, itd.

A stereotypy na temat mężczyzn? Nie nadają się do samodzielnego wychowania dziecka, nie radzą sobie emocjonalnie, używają przemocy, itd. 

To był dobrze spożytkowany czas...

Anna Konarzewska

O ocenianiu...

 DLACZEGO LUDZIE OCENIAJĄ?

Godzina wychowawcza inspirowana książką Przemka Staronia "Szkoła bohaterek i bohaterów czyli jak radzić sobie z życiem".

1. Zaczynamy od wyświetlenia fragmentu filmu "Shrek": 

link do źródła: https://www.youtube.com/watch?v=aLgui7cSeKs&feature=emb_logo

2. Dyskutujemy z uczniami nad sceną. Młodzież tworzy pytania do tego fragmentu. Np. Dlaczego Shrek jest sam? Co Shrek mówi o sobie? Czego obawia się Shrek? Co czuje Shrek? Jakie refleksje na temat życia wypływają z tej sceny? 

Następnie uczniowie próbują sami na te pytania odpowiedzieć. 

3. Włączamy aplikację Mentimeter. Tu zamieszczam krótką instrukcję, jak z niej skorzystać podczas lekcji: https://www.doskonaleniewsieci.pl/Upload/Scenariusze/efektywne-wspomaganie/Mentimeter.pdf

Młodzież odpowiada na pytanie: Dlaczego oceniamy innych? Podczas pojawiających się na tablicy refleksji starajmy się wspólnie komentować odpowiedzi uczniów. Poprośmy ich o rozwinięcie swoich wypowiedzi. Wówczas pojawi się mnóstwo ciekawych odpowiedzi, spostrzeżeń...

4. Czytamy fragment książki Przemka z rozdziału II "Dlaczego ludzie oceniają mnie poprzez wygląd", prosimy uczniów o wizualizację tych sytuacji:

Zróbmy prosty eksperyment myślowy (...). Do waszej klasy dołączył nowy uczeń. Spóźnia się na pierwszą lekcję. Wchodzi do sali i powala Was swoim wyglądem. Jakby został żywcem wyjęty z Instagrama. Jego ciało jest perfekcyjnie zbudowane. Ciuchy i buty - po prostu wow! Siada na końcu. Nie możecie się doczekać ptzerwy. Wyobrażacie sobie, jaki musi być wspaniały. (...) Robi wrażenie. Może będzie idolem. Najlepszym kumplem. A może konkurentem do zwalczenia? Zaczyna się przerwa. Podchodzicie do niego. On milczy. Po chwili się jednak odzywa. I nagle cały czar pryska. Trudno nawet wytłumaczyć dlaczego. Po prostu. Wszystko byłoby super, gdyby się nie odezwał. 

A teraz wyobraźmy sobie drugą scenę. Wszystko zostaje takie samo jak w pierwszej - do momentu wejścia nowego ucznia do sali. Pojawia się ktoś, kto nie jest specjalnie atrakcyjny. Może nawet postrzegacie go jako brzydkiego - choćby z powodu zaniedbanego wyglądu. Być może w ogóle nie zwracacie na niego uwagi, a być może zniechęca was swoim wizerunkiem. Na przerwie nie podchodzicie do niego. Ale jakoś tak wychodzi, że nauczyciel na następnej lekcji przydziela was do tej samej grupy. Nagle się okazuje, że nowy ma fantastyczne poczucie humoru. Potem spotykacie go w autobusie. Zaczynacie coś czuć, co trudno określić. (...) Przy najbliższym spotkaniu tak zyskuje, że jesteście nim zafascynowani. (...)

Rozmawiamy wspólnie o sytuacjach przedstawionych powyżej, odnosimy je do naszych doświadczeń. Możemy tu wspomnieć o bohaterze książki/filmu "Cudowny chłopak".

5. Włączamy pierwszy występ Michała Szpaka w programie "X-Factor". Źródło: http://www.video.banzaj.pl/film/8199/michal-szpak---rewelacyjne-wykonanie-utworu-dziwny-jest-ten-swiat-w-x-factor-1/

Po obejrzeniu występu dyskutujemy o tym, jak Michał został potraktowany przez publiczność oraz jury programu. Jak zachował się Michał w tej sytuacji? Co mógł czuć i myśleć Michał? Jaki wydźwięk w tym wszystkim ma utwór Czesława Niemena "Dziwny jest ten świat"? 

6. Znowu uruchamiamy aplikację MENTIMETER i zadajemy pytanie: Co czujemy, kiedy ktoś nas krytykuje? 

Rozmawiamy o swoich życiowych doświadczeniach, o naszych emocjach, o empatii, o tym, że często opinie innych o nas są krzywdzące i ranią nas podwójnie, bo często obwiniamy siebie za to, co słyszymy.

7. Czytamy kolejny fragment książki Przemka z rozdziału II, po czym rozmawiamy o tym, co usłyszeliśmy:

(...) parafrazując Jerzego Pilcha ranią, krzywdzą, upokarzają nas ci, którzy nie mogą sobie poradzić z własną frustracją. (...) To jest potęga tego, co psychologia nazywa projekcją - przerzucaniem na innych tego, z czym nie możemy się pogodzić w nas samych. Dlatego zanim wytkniemy komuś coś, co nie jest złym czynem, a po prostu jakąś cechą, przypomnijmy sobie to to jedno zdanie: "Cokolwiek mówimy o innych, bardzo często tak naprawdę mówimy o samych sobie."

8. Warto przytoczyć tutaj przypowieść o trzech sitach Sokratesa:

Któregoś dnia zjawił się u filozofa Sokratesa jakiś człowiek i chciał się z nim podzielić pewną wiadomością.
- Posłuchaj Sokratesie, koniecznie muszę ci powiedzieć, jak się zachował twój przyjaciel.
- Od razu ci przerwę - powiedział mu Sokrates - i zapytam, czy pomyślałeś o tym, żeby przesiać to, co masz mi do powiedzenia przez trzy sita?
A ponieważ rozmówca spojrzał na niego nic nierozumiejącym wzrokiem, Sokrates tak to objaśnił:
- Otóż, zanim zaczniemy mówić, zawsze powinniśmy przesiać to, co chcemy powiedzieć, przez trzy sita. Przypatrzmy się temu.
Pierwsze sito to sito prawdy. Czy sprawdziłeś, że to co masz mi do powiedzenia, jest doskonale zgodne z prawdą?
- Nie, słyszałem, jak o tym mówiono, i...
- No cóż... Sądzę jednak, że przynajmniej przesiałeś to przez drugie sito, którym jest sito dobra. Czy to, co tak bardzo chcesz mi powiedzieć, jest przynajmniej jakąś dobrą rzeczą?
Rozmówca Sokratesa zawahał się, a potem odpowiedział:
- Nie, niestety, to nie jest nic dobrego, wręcz przeciwnie...
- Hm! - westchnął filozof. - Pomimo to przypatrzmy się trzeciemu situ. Czy to, co pragniesz mi powiedzieć, jest przynajmniej pożyteczne?
- Pożyteczne? Raczej nie...
- W takim razie nie mówmy o tym wcale! - powiedział Sokrates. - Jeżeli to, co pragniesz mi wyjawić, nie jest ani prawdziwe, ani dobre, ani pożyteczne, wolę nic o tym nie wiedzieć. A i tobie radzę, żebyś o tym zapomniał.

źródło: http://www.pozytywne.com/artykul/208/-Trzy-sita-opowiesc-dydaktyczna-Sokratesa

9. Dyskutujemy o trzech sitach, o nauce wypływającej z tej przypowieści filozoficznej. 

10. Na koniec możemy włączyć film krótkometrażowy, który podsumuje nasze rozmowy o ocenianiu, a mianowicie chodzi mi o "Snack Attack": 

źródło: https://www.youtube.com/watch?v=38y_1EWIE9I

11. Dyskusja po filmie: Jak oceniamy rzeczywistość i ludzi wokół nas? Co wpływa na ocenę rzeczywistości? Na co powinniśmy zwrócić uwagę? Czego uczy nas sytuacja z tego filmu? 

Anna Konarzewska

O emocjach...

 BYĆ JAK HULK...

CZYLI JAK RADZIĆ SOBIE Z GNIEWEM?

Sporo dzieje się w naszym świecie... Pędzimy w jakimś nieznanym kierunku... Każdy z nas gubi się w natłoku myśli, działań i obowiązków... To powoduje frustrację, a czasami budzi w nas gniew, który wyzwala agresję. Jak radzić sobie z emocjami, które nas przytłaczają? 

Ostatnio w moje ręce wpadła niesamowita książka, autorstwa Przemka Staronia. Zainspirowała mnie ona do napisania scenariusza godziny wychowawczej. Ten pomysł można zastosować w edukacji zdalnej jak i tej tradycyjnej. 

Tu link do książki Przemka, którą szczerze polecam każdemu: https://www.empik.com/szkola-bohaterek-i-bohaterow-czyli-jak-radzic-sobie-z-zyciem-staron-przemek,p1252153517,ebooki-i-mp3-p?gclid=CjwKCAiA4o79BRBvEiwAjteoYAzkxd9h1GIvn_05vhmiEDcupp_uIfrhLzs1712C69z-Jf6-35V4IBoC2XkQAvD_BwE&gclsrc=aw.ds

Przemku, dziękuję Ci za tę książkę! Jest cudowna! Mam kolejną pozycję bibliograficzną do mojej książki! Pozdrawiam serdecznie, Mistrzu!

    *  Wyświetlamy dwa obrazy uczniom:

a)     „Krzyk” Jarosław Rymarz,

b)     „Energia rzeczywistości” Jarosław Rymarz.

  *Uczniowie na podstawie powyższych obrazów dzielą się swoimi refleksjami. Pamiętajmy, aby nie zdradzać uczniom tytułów dzieł. Chodzi o to, aby nie wprowadzać ram, ograniczeń ich interpretacji. Chodzi po prostu o wolność. Na pewno padną słowa dotyczące agresji, braku pohamowania emocji. 

   * Na tablicy Google Jambord lub za pomocą aplikacji menti.com młodzież wypisuje wszystkie skojarzenia ze złością, gniewem, agresją. 

         *  Zadajemy pytania uczniom: Dlaczego tak trudno nam zapanować nam emocją gniewu? Dlaczego wpadamy w pułapkę złości? Dlaczego mamy problem z panowaniem nad agresywnością? Na czym polega autoagresja.

          *Wyświetlamy film „Jak działa złość?”. Po projekcji odnosimy się do sytuacji przedstawionej w tym krótkim filmiku. 

          * Uczniowie układają w grupach po 3 pytania, których odpowiedzią jest złość/gniew. 

      * Wyświetlamy uczniom zdjęcie Nastki ze „Stranger Things”. 

                                       * Rozmawiamy o tej postaci, o jej mocy i działaniu. 

  *Następnie odczytujemy fragment rozdziału „A co, jeżeli stracę kontrolę? Czyli o supermocy złości” autorstwa Przemka Staronia („Szkoła bohaterek i bohaterów, czyli jak radzić sobie z życiem”):

„Z opowieści, w których pojawiają się młodzi ludzie posiadający specjalne moce, wiemy, że gdy są pod opieką mądrych dorosłych, ci bardzo dbają o to, aby nauczyli się ze swoimi mocami obchodzić. Widać to w „X-menach”. Widać to w „Star Warsach”. (…)

Bo widzicie nasze emocje, nasze uczucia, nasze potrzeby to są specjalne moce. Zwłaszcza te o dużym natężeniu. One informują nas o wszystkim tym, co jest dla nas ważne. Jeżeli potraktujemy świat naszych uczuć, naszych reakcji, naszych potrzeb jako rzeczywistość właśnie takich mocy, możemy zadać pytanie: Gdzie ci dorośli i gdzie te szkolenia? Odpowiedź jest, niestety, bardzo smutna. Ani tych dorosłych, ani ani specjalnych treningów powszechnie dostępnych nie ma. Niektórzy mają to szczęście i rodzą się w rodzinach, w których uczy się dziecko obchodzić ze swoimi uczuciami. (…) W szkole nie ma zajęć o człowieku, o świecie jego emocji, osobowości i potrzeb. Nie ma psychologii (chyba, że ktoś ma wyjątkowe szczęście i trafia do szkoły, gdzie jest!).

W tym sensie każdy z nas jest Nastką. Poruszamy się w świecie, funkcjonujemy wśród ludzi, ale nie rozumiemy, dlaczego raz chce nam się śmiać, a zaraz potem płakać, dlaczego rozpadają nam się związki, dlaczego wybuchamy na innych, dlaczego krzyczymy, dlaczego plotkujemy. Gdy powiemy komuś parę słów za dużo, gdy krzykniemy, gdy kogoś uderzymy, i jeszcze na dodatek poniesiemy tego konsekwencje, możemy serio zacząć się bać samych siebie. (…) A im bardziej będziemy się bać, tym bardziej będzie w nas rosnąć napięcie domagające się uwolnienia. Nie jesteśmy jednak nauczeni, jak je wyzwolić w sposób mądry, dobry, konstruktywny. Uwalniamy je zatem w sposób gwałtowny, niekonstruktywny. Nasza psychika jest światem niezwykłym, złożonym, zaskakującym (…). To w niej tkwi odpowiedź na to, dlaczego podejmujemy jakieś działanie albo się od niego powstrzymujemy. Jest ona światem pięknym, ale niebezpiecznym.”

 * Rozmawiamy o przytoczonym fragmencie, zastanawiamy się jak poznać samych siebie, jak konstruktywnie zapanować nad emocjami.

* Wyświetlamy zdjęcie HULKA. 

* Rozmawiamy z uczniami: Z czym kojarzy się Wam ten bohater? Co było jego problemem/mocą?

* Czytamy fragment tego samego rozdziału z książki Przemka Staronia:

„Doskonałym przykładem tego, jak przekierować i wykorzystać złość, jest postać naukowca z uniwersum Marvela Bruce’a Bannera. Wskutek przyjęcia dużej dawki promieniowania potrafi przemieniać się w zielonego humanoidalnego potwora, Hulka. Kiedy śledzimy losy Bannera, widzimy, że ta umiejętność nie poddaje się jego kontroli, to znaczy nie ma on wpływu na to, kiedy ze spokojnego naukowca stanie się zielonym siłaczem. Tym, co najbardziej stymuluje przemianę w Hulka, jest gniew. Hulk doprowadza do kilku dramatycznych sytuacji, dokonuje zniszczeń, których Banner nie może potem sobie wybaczyć. W pewnym momencie widać jednak, że Banner zyskuje kontrolę nad Hulkiem. Kiedy pod koniec pierwszej części „Avengers” Kapitan Ameryka mówi mu, że to jest idealny moment na to, aby stać się ściekłym, Banner odpowiada: „To jest mój sekret, Kapitanie. Ja jestem cały czas wściekły”. Otóż to! Sekretem uporania się z tym, co nas rozsadza od środka, jest pogodzenie się z tym, że tak się dzieje. Dopiero akceptacja tego stanu otwiera nam wrota do zapanowania nad tym. Dopóki bowiem walczymy z faktem, że jesteśmy wściekli, dusimy to w sobie, udajemy, że wszystko jest OK, tracimy na tę walkę mnóstwo sił. Gdy w końcu powiemy sobie: „tak, jest we mnie olbrzymia złość”, i pozwolimy sobie na to, aby ją poczuć oraz zaakceptować jej obecność, przestajemy daremnie walczyć. I naszą energię możemy przekierować na kontrolę. I wtedy otwiera się przed nami morze możliwości. Możemy zbadać wszystko krok po kroku. Ustalić, co się takiego stało, że rozsadza nas napięcie. Przyczyny bywają dla nas zaskakujące. Jak często na przykład mamy świadomość, że złość jest efektem głodu, niewyspania, tego, że ktoś nas zignorował albo powiedział coś niemiłego? Potem, również krok po kroku możemy usunąć powody: wyspać się, zjeść coś, pogadać z kimś bliskim o przyjemności, która nas spotkała, i otrzymać wsparcie”.

* Rozmawiamy o powyższym fragmencie, o tym, że warto rozpoznawać swoje emocje i ich źródła, że warto wykorzystać racjonalne myślenie, aby opanować gniew. 

* Podsumowanie: Jak radzić sobie z agresją?           

      Uczniowie na tablicy Google Jambord wypisują swoje pomysły: kontrolowany krzyk, ćwiczenia fizyczne, aktywność fizyczna, oddechy, liczenie od 10. W dół, sprzątanie, czytanie, płacz, rozmowa z bliską osobą, przytulenie, akceptacja siebie, myślenie o pozytywach, itp.

Anna Konarzewska

Źródła:

1.     Jarosław Rymarz, Malarstwo, strona FB

2.     Przemek Staroń, „Szkoła bohaterek i bohaterów czyli jak radzić sobie z życiem”, Wydawnictwo Agora, 2020.

3.     https://www.youtube.com/watch?v=IcrG9yQevbI, Obrazkoterapia, YT

4.     Anna Konarzewska, „Być (nie)zwykłym wychowawcą”, Wydawnictwo WFW, 2019.

Emocje w nauczaniu online...

 ROZMOWY O EMOCJACH...

POMYSŁ NA LEKCJĘ WYCHOWAWCZĄ ONLINE

Spotkania z wychowawcą są bardzo istotne, są potrzebne jak woda na pustyni szczególnie w czasach pandemii. Nie powinniśmy z nich rezygnować. Poniżej przedstawię jeden z pomysłów do wykorzystania na zajęcia z wychowawcą - tematem będą emocje. 

1. Za pomocą narzędzia Google Jambord - interaktywnej tablicy- rozmawiamy z uczniami o tym, jakie emocje towarzyszą nam w życiu i jak wpływają na nasze życie. Dobrze by było przygotować link do takiej tablicy przed spotkaniem. Musimy pamiętać o tym, żeby zaznaczyć przed udostępnieniem linku opcję edytowania dla każdego, kto wejdzie w wysłany link.

Poniżej slajd, na którym zaprezentowaliśmy swoje przykładowe wypowiedzi na tablicy Jambord:

2. Następnie czytamy starą opowieść indiańską o emocjach:

W wiosce Indian jeden ze starszych nauczał swe wnuki.

Pewnego dnia powiedział im te słowa:

– W moim wnętrzu toczy się walka.

To straszna jest walka.

Walka toczy się między dwoma wilkami.

Jeden z nich, czarny, reprezentuje strach, lęk, zawiść, żal, smutek, zazdrość, arogancję, chciwość, poczucie winy, użalanie się nad sobą, kłamstwo, urazę, fałszywą dumę, poczucie wyższości i poczucie niższości.

Drugi wilk, biały, ukazuje miłość, radość, zadowolenie, hojność, prawdę, życzliwość, zgodę, nadzieję, pokój, akceptację, chęć zrozumienia, wiarę i współczucie.

Ta walka odbywa się również wewnątrz was i we wnętrzu każdej innej osoby.

Po skończonej opowieści dzieci dumały o niej przez chwilę, po czym jedno z nich zadało pytanie:

–  Dziadku, powiedz mi, który z tych dwóch wilków wygra?

Na to stary Indianin odparł: – Ten, którego nakarmisz.

Źródło:  https://zmianywzyciu.pl/mindfulness-przypowiesc-o-dwoch-wilkach-526/

 

3.     Odpowiadamy wspólnie na pytania: Co reprezentują wilki? Jak człowiek ma się odnaleźć podczas wewnętrznej walki emocji? Jak radzić sobie? Jaka prawdę odsłania ta opowieść? Na co powinniśmy zwracać uwagę?

Warto zwrócić tu uwagę na to, aby czasami zatrzymać się i spojrzeć z boku na swoje emocje- czy one rosną, czy próbują przejąć nad nami swoją kontrolę- trzeba obserwować wilka, aby nie przekarmić szczególnie tego czarnego.

4. Uczniowie przygotowują kartki, kredki, pisaki, farby. Co mają pod ręką.  Malują swoją swoją wewnętrzną pogodę czyli stan emocjonalny w trakcie edukacji offline oraz obecny stan podczas nauczania zdalnego. Chodzi o to, aby spojrzeli na siebie z boku. 

Prezentują swoją wewnętrzną pogodę, odpowiadają wspólnie na pytania: Czy łatwo wyraża się własne emocje? Jak te emocje wpływają na ich chęci i motywację do nauki? Pomagają czy przeszkadzają? Jak sobie z tym radzą?

Poniżej przykładowe prace moich wychowanków:

5. Tutaj można porozmawiać z uczniami o emotkach, czy utrudniają one przekaz emocjonalny? Jak uczniowie postrzegają wpływ emotek na reakcje ludzkie? Rozmawiamy o tym, w jaki sposób media społecznościowe wpływają na nasze emocje i zachowania?

Tu naprawdę może nawiązać się ciekawa dyskusja.

6. Wypisujemy zalety i wady nauczania zdalnego/pandemii. Można zastosować myślenie pytajne? Czyli uczniowie zadają pytania do obecnej sytuacji związanej z koronawirusem. Potem próbują sobie na te pytania odpowiedzieć. Tutaj wykreuje się wniosek, że w każdym kryzysie jest potencjał. 

7. Na koniec czytamy bajkę filozoficzną "Król dwóch biegunów":

W dalekim kraju żył sobie zamożny król. Był on dobry, ale miał jeden problem- posiadał dwie osobowości. Bywały dni, kiedy budził się szczęśliwy, pełen radości i euforii. Takie dni, już od świtu, wydawały się cudowne. Ogrody pałacowe były piękniejsze, ludzie radośni, a pracę wykonywało się z zadowoleniem. W owych dniach król obniżał podatki i rozdzielał bogactwa, był przychylny wszelkim petycjom swoich poddanych, jak i przyjaciół.

Jednakże bywały tez te inne dni, tak zwane czarne dni. Obudziwszy się rano, żałował, że nie pospał dłużej. Pomimo wielu wysiłków nie mógł zrozumieć, dlaczego jego poddani byli w tak złym humorze i źle mu służyli. Słońce przeszkadzało mu bardziej niż deszcz. Obiad był letni, a kawa zimna. Król, bojąc się teraźniejszości i przyszłości, prześladowany błędami przeszłości, ustanawiał prawa przeciwko swojemu ludowi, a słowo, którego najczęściej używał brzmiało: "nie". 

Świadomy problemów spowodowanych zmianami nastroju, król zwołał wszystkich mędrców, magów i swych królewskich doradców na naradę.

- Panowie - zwrócił się do nich. - Wszyscy znacie zmiany mego ducha. Wszyscy skorzystaliście dzięki moim euforiom i ucierpieliście wskutek mego gniewu. Ale najbardziej cierpię ja sam, kiedy co dnia muszę naprawiać to, co zrobiłem wtedy, kiedy wszystko postrzegałem inaczej. Potrzeba mi, panowie, złotego środka, który powstrzyma mój absurdalny optymizm oraz mój dziwaczny pesymizm.

Mędrcy przyjęli wyzwanie i przez kilka tygodni pracowali nad uleczeniem króla. Jednak żadna alchemia, żadne zaklęcia, zioła nie pomogły rozwiązać zmartwień króla. Tej nocy król płakał. 

Następnego dnia nieznany przybysz poprosił go o audiencję.

- Wasza Wysokość. W miejscu, z którego przybywam mówi się o twoich defektach i twoim bólu. Przychodzę, aby ci pomóc.

Podszedł do króla i wręczył mu skórzane pudełeczko. Król otworzył je i zajrzał do środka. Znalazł w nim jedynie srebrny pierścionek.

- Dziękuję - powiedział z entuzjazmem. - Czy to jest magiczny pierścionek?

- Jest nim niewątpliwie, lecz jego magia nie polega wyłącznie na noszeniu go... Każdego ranka, kiedy się obudzisz, musisz odczytać napis wygrawerowany na pierścionku i przypominać sobie te słowa. Król wziął pierścionek i przeczytał na głos:

MUSISZ WIEDZIEĆ, ŻE TO TEŻ MINIE!

 

Źródło: J. Bucay, „Pozwól, że ci opowiem… bajki, które nauczyły mnie, jak żyć”, Wydawnictwo Replika, Poznań 2013.

8. Spotkanie z uczniami kończymy rundą niedokończonego zdania: Bajka filozoficzna mówi o....

Anna Konarzewska