Język potoczny.

SŁÓW KILKA O WSPÓŁCZESNYM JĘZYKU...

FUNKCJE JĘZYKA POTOCZNEGO...

1. Wypisujemy na tablicy wszystkie skojarzenia z językiem potocznym.

2. Następnie czytamy i analizujemy treść artykułu prof. Jana Miodka o polszczyźnie: https://opole.wyborcza.pl/opole/1,35086,11445769,Najki_z_Samotraki___czyli_prof__Miodek_o_polszczyznie.html

3. Wypisujemy w formie notatki graficznej najważniejsze wiadomości z powyższego tekstu.

4. Uczniowie zapisują w zeszycie kilka słów: głowa, noga, dziecko, dziewczyna, mężczyzna, pić, palić, makijaż, pieniądze i do każdego z nich tworzą wyrazy potoczne (zdrobnienia, zgrubienia również). 

Potem wymieniamy się spostrzeżeniami, wnioskami. 

5. Następnie włączamy piosenkę Sanah "Szampan". Uczniowie wsłuchują się w tekst i wypisują frazeologizmy oraz wyrazy potoczne zastosowane w utworze. 

6. Dyskutujemy o zastosowaniu wyrazów potocznych w piosenkach. 

7. Analizujemy pod względem słownictwa tekst Krzysztofa Kościelskiego "Dzban":

8. Następnie włączamy film Pauliny Mikuły "Co 'dzban' mówi o polskiej młodzieży":

9. Kolejną propozycją jest rozmowa o młodzieżowych słowach z poprzednich lat takich jak: XD, ogarniać, odjaniepawlać, sztos... płynnie przechodzimy do 10 najbardziej młodzieżowych słów roku 2019:

10. Potem rozmawiamy o różnicach pokoleniowych, o tym jak nasz język ciągle się zmienia, niektóre słowa młodzieżowe wchodzą do języka potocznego, inne nie. 

Wyświetlamy zdjęcie - źródło: Demotywatory.pl - przedstawiające język młodzieży z lat 80.

Następnie włączamy wypowiedzi starszego pokolenia na temat współczesnego języka:

11. Na koniec analizujemy jeden z wybranych utworów Krzysztofa Kościelskiego. Określamy funkcję stylu potocznego w tekstach literackich:

12. Zajęcia podsumowujemy cechami języka potocznego: emocjonalizm, bogata frazeologia, niespecjalistyczny, wyrazista struktura słowotwórcza, spontaniczność... oraz funkcjami tej odmiany języka: służy prostej i szybkiej komunikacji, tworzy swobodę wypowiedzi, tworzą wypowiedź oceniającą rzeczywistość, pomaga przekazywać jasne i konkretne informacje, wyraża emocje nadawcy, jest bliski człowiekowi... itp.

Anna Konarzewska