KORDIAN- PORTRET PSYCHOLOGICZNY BOHATERA...
Kiedy myślę
o literaturze, staram się ją zawsze osadzić w codzienności ucznia, w
rzeczywistości. Dlaczego? Robię to po to, aby przybliżyć problematykę dzieł
współczesnemu pokoleniu; po drugie- aby zrozumieli zaistniałe w niej
mechanizmy; po trzecie- aby rozmawiać z uczniami o sprawach ważnych takich jak:
emocje, poczucie własnej wartości, stany depresyjne czy myśli suicydalne.
Uczniowie zupełnie inaczej reagują wówczas na postaci. Budzi się w nich
empatia, współczucie. Dzisiaj pokażę Wam, jak wykorzystałam postać Kordiana z dramatu Słowackiego do rozmowy o depresji i myślach suicydalnych.
Młodzi ludzie szybko orientują się, że bohaterowie romantyczni byli tragiczni; że poszukiwali sensu swego życia; że nie zgadzali się z rzeczywistością wokół; że mieli myśli samobójcze lub targali się na własne życie. Warto wykorzystać tę świadomość do rozmowy na ważne tematy, dotyczące życia również naszej młodzieży.
1. Skupiamy się najpierw na Akcie I "Kordiana". Analizujemy stan psychiczny bohatera. Wyszukujemy informacje, aby nazwać jego emocje, samopoczucie, sposób widzenia świata.
Młodzież zwraca uwagę na nieszczęśliwą miłość, na wrażliwość, weltschmerz, na zmienność nastroju, zniechęcenie, pasywność, kryzys tożsamości, brak stabilności, brak wewnętrznego spokoju, refleksyjność postaci, samotność a przede wszystkim na stany depresyjne.
Rozmawiamy o roli Grzegorza w życiu Kordiana. Co próbuje mu uświadomić, opowiadając mu historie z wypraw wojennych?
Analizujemy poniższy obraz w związku ze stanem Kordiana. Uzasadniamy, co łączy ten obraz z Kordianem:
2. Na tablicy zapisujemy słowo DEPRESJA. Chętni uczniowie podchodzą i w chmurze zapisują swoje skojarzenia z tym hasłem. Pewnie pojawia się takie słowa: smutek, przygnębienie, izolacja, bezsilność, niemoc itp.
3. Zastanawiamy się wspólnie nad przyczynami depresji - dyskusja.
Utrata ukochanej osoby (śmierć), rozstanie, ważne- nagłe wydarzenie
życiowe, nękanie, brak akceptacji, utrata zdrowia- np. nagła choroba
nowotworowa, niepełnosprawność spowodowana wypadkiem, utrata statusu
materialnego, inne zmiany w życiu, na które nie ma się wpływu.
4. Robimy burzę mózgów: Jak można pomóc Kordianowi? Co powiedzielibyście bohaterowi?
4. Jak rozmawiać z osobą, która choruje na depresję. Przedstawiamy uczniom co można mówić takiej osobie, a czego unikać w kontakcie interpersonalnym (źródło: www.facebook.com/depresjaicodalej):
5. Dyskutujemy wspólnie nad stereotypami związanymi z depresją: to tylko chwilowy smutek, dotyka tylko kobiety, to nie choroba, tylko leniwi ludzie użalają się nad sobą, każdy sam sobie z tym poradzi, ucieczka w obowiązki pomoże zwalczyć depresję, leki antydepresyjne uzależniają, leki wystarczą, aby się wyleczyć, konsultacja z psychiatrą lub psychoterapeutą to oznaka słabości.
6. Jak rozmawiać z kolegą/koleżanką, która wyznaje, że chce odebrać sobie życie? Z pomocą przychodzą nam poniższe slajdy. Kolejna sprawa, którą warto poruszyć z młodymi ludźmi.
7. Następnie podajemy numery telefonów zaufania, pod które może zadzwonić każdy, kto czuje bezsilność, nie ufa nikomu z bliskich mu osób...:
8. Na koniec lekcji- szybka runda- Czego dzisiaj się dowiedziałam/łem?
Po tych zajęciach mój uczeń podszedł do mnie i podziękował za tę lekcję. Dokładnie powiedział tak: "Cieszę się, że Pani nas uświadamia. Dobrze pełni Pani swoją rolę. Dziękuję". Klasa była bardzo zainteresowana tematem, w ciszy i skupieniu analizowali treści. Lekcja o postaci literackiej, stała się lekcją o życiu.
To nie była łatwa lekcja, ale ważna.
Anna Konarzewska