#DOCENIAJ, NIE OCENIAJ!
Słowa mają moc! Wiemy to. Lekcji na ten temat nigdy nie za wiele! Uważam, że uświadomiona młodzież będzie zważała na słowa w przyszłości. Wspaniałe są akcje typu #SŁOWA KRZYWDZĄ czy #DOCENIAJ, NIE OCENIAJ! Na moim blogu znajdziecie mnóstwo scenariuszy dotyczących mowy nienawiści i mowy miłości.
Poniżej kilka linków i nowy wpis:
https://bycnauczycielem.blogspot.com/2019/01/jak-rozmawiac-z-modzieza-o-nienawisci.html
http://bycnauczycielem.blogspot.com/2018/09/porozmawiajmy-o-pozorach.html
http://bycnauczycielem.blogspot.com/2018/09/porozmawiajmy-o-pozorach.html
1. Na początku lekcji analizujemy słowa, które krzywdzą. Uczniowie w grupach wypisują wyrazy, zdania, które według nich są krzywdzące. Uzasadniają swój wybór na forum.
2. Następnie czytamy wiersz Tadeusza Różewicza "Fałszywi wściekli":
Czym ten człowiek tak wywija? Mieczem? Kijem? Nie,
to jest język. To jest jego język. Potrafi zadawać nim
ciosy, rany, potrafi lizać, zamiatać, zamazywać. W tej
chwili właściciel języka występuje w roli wściekłego.
Widzicie, jakie ma czarne podniebienie, białe kły, czerwone
uszy. Dawniej wypożyczał język. Teraz go odebrał.
Język był wytarty, plugawy, gąbczasty, zapleśniały, zakurzony.
Owinął go w szmatkę i poszedł do domu.
W ukryciu czyścił go, prał, nicował, skrobał, wykręcał,
oliwił. Po przeprowadzeniu tej kuracji wziął język
do ręki i machnął nim kilka razy. Język świsnął, syknął,
strzelił jak bicz.
Właściciel wsadził sobie odnowiony język do pyska i rozpoczął
znów ożywioną działalność.
to jest język. To jest jego język. Potrafi zadawać nim
ciosy, rany, potrafi lizać, zamiatać, zamazywać. W tej
chwili właściciel języka występuje w roli wściekłego.
Widzicie, jakie ma czarne podniebienie, białe kły, czerwone
uszy. Dawniej wypożyczał język. Teraz go odebrał.
Język był wytarty, plugawy, gąbczasty, zapleśniały, zakurzony.
Owinął go w szmatkę i poszedł do domu.
W ukryciu czyścił go, prał, nicował, skrobał, wykręcał,
oliwił. Po przeprowadzeniu tej kuracji wziął język
do ręki i machnął nim kilka razy. Język świsnął, syknął,
strzelił jak bicz.
Właściciel wsadził sobie odnowiony język do pyska i rozpoczął
znów ożywioną działalność.
3. Wspólnie analizujemy wiersz, dyskutujemy nad siłą słów i roli języka.
4. Wyświetlamy uczniom Piramidę Gordona Allporta:
5. Rozmawiamy o sile rażenia słów. Do czego mogą doprowadzić negatywne słowa, komentarze?
6. Wyświetlamy film pt. "Niepokonana" Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka:
7. Jak wyglądałoby życie Curie, gdyby żyła w dzisiejszej epoce? (nawiązujemy tu do biografii Skłodowskiej- w jej czasach nie było internetu, ale hejt istniał. Nie miała łatwego życia, a mimo wszystko nie poddawała się i dążyła do realizacji marzeń, istniało wiele ograniczeń, ale ona je pokonała). Jaką prawdę o naszej rzeczywistości przedstawia ten film? Jak powinniśmy sobie radzić z negatywnymi komentarzami i opiniami?
8. Następnie czytamy opowieść dydaktyczną pt. "Trzy sita Sokratesa" (M. Piquemai):
Któregoś dnia zjawił się u Sokratesa jakiś człowiek i chciał się z nim podzielić pewną wiadomością.
- Posłuchaj Sokratesie, koniecznie muszę ci coś opowiedzieć!
- Od razu ci przerwę - powiedział mu Sokrates - i zapytam, czy pomyślałeś o tym, żeby przesiać to, co masz mi do powiedzenia przez trzy sita?
A ponieważ rozmówca spojrzał na niego nic nie rozumiejącym wzrokiem, Sokrates tak to objaśnił:
- Otóż, zanim zaczniemy mówić, zawsze powinniśmy przesiać to, co chcemy powiedzieć, przez trzy sita. Pierwsze sito to sito prawdy. Czy sprawdziłeś, że to co masz mi do powiedzenia, jest zgodne z prawdą?
- Nie, słyszałem, jak o tym mówiono, i...
- No cóż... Sądzę jednak, że przynajmniej przesiałeś to przez drugie sito, którym jest sito dobra. Czy to, co tak bardzo chcesz mi powiedzieć, jest przynajmniej jakąś dobrą rzeczą?
Rozmówca Sokratesa zawahał się, a potem odpowiedział:
- Nie, niestety, to nie jest nic dobrego, wręcz przeciwnie...
- Hm! - westchnął filozof. - Pomimo to przypatrzmy się trzeciemu situ. Czy to, co pragniesz mi powiedzieć, jest przynajmniej pożyteczne?
- Pożyteczne? Raczej nie...
- W takim razie nie mówmy o tym wcale! - powiedział Sokrates. - Jeżeli to, co pragniesz mi powiedzieć, nie jest ani prawdziwe, ani dobre, ani pożyteczne, wolę nic o tym nie wiedzieć.
- Posłuchaj Sokratesie, koniecznie muszę ci coś opowiedzieć!
- Od razu ci przerwę - powiedział mu Sokrates - i zapytam, czy pomyślałeś o tym, żeby przesiać to, co masz mi do powiedzenia przez trzy sita?
A ponieważ rozmówca spojrzał na niego nic nie rozumiejącym wzrokiem, Sokrates tak to objaśnił:
- Otóż, zanim zaczniemy mówić, zawsze powinniśmy przesiać to, co chcemy powiedzieć, przez trzy sita. Pierwsze sito to sito prawdy. Czy sprawdziłeś, że to co masz mi do powiedzenia, jest zgodne z prawdą?
- Nie, słyszałem, jak o tym mówiono, i...
- No cóż... Sądzę jednak, że przynajmniej przesiałeś to przez drugie sito, którym jest sito dobra. Czy to, co tak bardzo chcesz mi powiedzieć, jest przynajmniej jakąś dobrą rzeczą?
Rozmówca Sokratesa zawahał się, a potem odpowiedział:
- Nie, niestety, to nie jest nic dobrego, wręcz przeciwnie...
- Hm! - westchnął filozof. - Pomimo to przypatrzmy się trzeciemu situ. Czy to, co pragniesz mi powiedzieć, jest przynajmniej pożyteczne?
- Pożyteczne? Raczej nie...
- W takim razie nie mówmy o tym wcale! - powiedział Sokrates. - Jeżeli to, co pragniesz mi powiedzieć, nie jest ani prawdziwe, ani dobre, ani pożyteczne, wolę nic o tym nie wiedzieć.
9. Dyskusja: Jak powinniśmy ważyć słowa? Nad czym powinniśmy się zastanowić? Przez jakie trzy sita powinniśmy przesiać nasze słowa? Jak to rozumiecie? Wyjaśnijcie symbolikę sit? Dlaczego tak trudno człowiekowi zastosować te trzy sita na co dzień? Jak ćwiczyć taką umiejętność ważenia słów?
10. Włączamy spot akcji reklamowej (jeden z wielu) #DOCENIAJ, NIE OCENIAJ!:
11. Dlaczego ważne jest docenianie, a nie ocenianie? Co powinniśmy zmienić w relacjach międzyludzkich? Na czym jako przyjaciele, córki, synowie, wnukowie, koleżanki, koledzy powinniśmy się skupić w codziennych relacjach?
12. W grupach uczniowie pracują nad gazetką szkolną na temat mocy słów. Mają stworzyć kodeks pozytywnego komentowania, np.
* Zanim wyciągniesz wnioski, sprawdź fakty.
* Doceniaj, nie oceniaj.
* Zanim zranisz kogoś, poczuj.
* Zanim powiesz coś, pomyśl.
13. Na koniec włączamy filmik z kampanii #DOCENIAJ, NIE OCENIAJ znanej vlogerki, Pauliny Mikuły:
Anna Konarzewska
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz